Jos Klijnen
Kirsten Schipper, Joosje van Geest
Jos Klijnen
1999
ISBN 90-6450-357-5
Uitgeverij 010, Rotterdam
Vormgeving: Marianne Elbers, Amsterdam
Jos Klijnen (1887-1973) wordt algemeen gezien als pionier van de Organische Stad en representant van de Rotterdamse avant-garde van de jaren twintig.
Zijn oeuvre als architect en stedenbouwkundige is uniek omdat hij als een van de weinigen in staat was tegenstellingen te overbruggen. Authentieke en streekgebonden elementen combineerde hij met impulsen uit de nationale en internationale avant-garde. Daarbij beschouwde hij stedenbouw en architectuur als een onverbrekelijke eenheid.
Klijnens vroegste ontwerpen vertonen nog sterke sporen van het classicisme, waarin hij in Aken en Delft was opgeleid. Zijn ontwerp voor de Amsterdamse Rijksacademie uit 1917, bekroond met de derde prijs, betekende een doorbraak naar landelijke bekendheid.
Zijn eerste uitgevoerde ontwerp, een apotheek in Heerlen uit 1918, trok met een opvallend gebruik van kleur en de abstract-plastische gevelbehandeling internationale aandacht.
Hoogtepunt van zijn latere experimenten met een artistieke en expressionistische vormentaal, vrije organische plattegronden en een sculpturale architectuur is zijn prijsvraagontwerp voor het Volkenbondpaleis uit 1927.
Door zijn deelname aan Opbouw en zijn samenwerking met de jonge Granpré Molière oefende Klijnen belangrijke invloed uit op de ontwikkeling van de Nederlandse stedenbouw. In 1928 trad Klijnen in dienst van de gemeente Heerlen waar hij als stedenbouwkundig adviseur actief werd.
In deze rijk geïllustreerde monografie wordt een overzicht gegeven van het totale oeuvre van Klijnen als architect en stedenbouwer. Hiermee wordt niet alleen recht gedaan aan zijn plaats in de tot nu toe onderbelichte organische traditie van de Nederlandse architectuur en stedenbouw, maar tevens inzicht gegeven in Klijnens synthetisch streven naar een vakuitoefening ‘ergens tussen architectuur en stedenbouw in’.
Dit boek verscheen in de reeks stedenbouwkundige monografieën die wordt verzorgd door Architecturalia, het NIROV en uitgeverij 010